Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), tasarımından üretime tüm süreçleri kendi öz kaynakları ve milli imkanlarıyla yürüttüğü Hürjet Projesi'ni yoğun şekilde sürdürüyor.
Proje kapsamında Hürjet'in test ve değerlendirme faaliyetlerinde
kullanmak üzere "Hürjet 270"
adı verilen mühendislik simülatörü geliştirildi. Yapay zeka altyapısıyla
donatılan simülatör, test pilotlarından alınan geri bildirimlerle Hürjet
tasarımının ergonomisine katkı sağlayacak, ileride geliştirilecek eğitim
simülatörü için de veri toplanmasına imkan sağlayacak. Simülatörle ayrıca
pilotların test çalışmaları esnasında karşılaştıkları hataların anlık tespit
edilmesine katkıda bulunulacak. Böylece geliştirme aşamasında mevcut riskler
belirlenerek elimine edilecek.
Hürjet kokpitinin daha az maliyetli parçalarından oluşuyor
Birebir Hürjet kokpitinin daha az maliyetli
parçalarından oluşan simülatör, son teknolojik gelişmeleri barındırıyor. Gerçek
zamanlı yazılımlar sayesinde, tasarım mühendisleri için pilot girdilerini
gerçek uçuş senaryolarından alabilecekleri test imkanını sağlayan simülatör,
sunduğu geniş görüş açısıyla ebat ve özellikleri bakımından mühendislik
geliştirme simülatörü olarak savunma sanayisinde ilk olma özelliğini taşıyor.
"İnsan gözü
çözünürlüğü" sunan en güncel artırılmış gerçeklik ve "karma gerçeklik"
teknolojileri kullanılan simülatörle, gözlük takılı olduğunda dışarıda görülen
gerçek görüntünün üzerine sanal bir görüntü bindirilmesine imkan tanınıyor. Bu
teknolojiler sayesinde tüm geliştirme konseptleri detaylı ve güvenli şekilde
test edilebilecek.
Hürjet 270 simülatörünün gerçek zamanlı senaryolarla
Hürjet'in geliştirilmesine katkı sağlaması öngörülüyor.
TUSAŞ Prototip Başkanlığı tarafından üretilen
simülatörün aviyonik ve uçuş kontrol yazılımları, ekranları, kokpit bileşenleri
ile haberleşen ekipmanlarının tüm entegrasyonu da milli olarak yine TUSAŞ
bünyesinde tamamlandı.
"Hürjet'i sıfırdan tasarlayacağız, 2 prototip
üreteceğiz"
TUSAŞ Uçak Projelerinden Sorumlu Genel Müdür
Yardımcısı Prof. Dr. Atilla Doğan, Hürjet'in, Türkiye'nin sesten hızlı ilk jet
uçağı olacağını söyledi.
Hürjet mühendislik simülatörünün projeye yapacağı
katkılara ilişkin bilgi veren Doğan, şunları anlattı:
"Hürjet'i
sıfırdan tasarlayacağız, 2 prototip üreteceğiz ve 2022 sonunda ilk prototiple
uçmayı planlıyoruz. Uçak henüz üretilmeden, montajı başlamadan uçuş kontrol
algoritması ve yazılımını, aviyonik yazılımlarını geliştirmiş olmamız
gerekiyor. Hürjet için geliştirdiğimiz 270 derece mühendislik simülatörü
bizlere uçuş kontrol algoritması ve yazılımı ve aviyonik yazılımlarını test
pilotlarının girdileriyle yapmak için büyük kabiliyet sağlıyor ve bu kabiliyeti
ülkemize kazandırmış olduk. Bu simülasyon ortamının bir diğer önemli katkısı da
uçak henüz ortada yokken 'hesaplamalı akışkanlar dinamiği' destekli, rüzgar
tüneli testleriyle doğrulanmış uçuş mekaniği modelini içeriyor ve uçağın
gerçeğe yakın uçuş hissiyatını test pilotlarımıza ve tasarım mühendislerimize
sağlıyor olmasıdır. Mühendislerimizin tasarımı yaparken pilotlardan edinecekleri girdileri
harmanlayarak tasarımı olgunlaştırmaları ve çalışmalarını zamanında
yetiştirmeleri için üretilen mühendislik geliştirme simülatörü altyapısı
ülkemiz için bir ilk oluyor."
Bu
altyapıyı TUSAŞ mühendislerinin koordinesinde kısıtlı bir bütçe ve kısa süre
içinde gerçekleştirdiklerine işaret eden Doğan, "Bu anlamda TUSAŞ mühendislerimiz sadece hava aracı geliştirme
değil, bu türden altyapıları geliştirme anlamında çok güzel bir performans
ortaya koydular. Bu türden altyapılar oluşturma konusunda da önemli kabiliyetler
kazanıldı" dedi.
Kaynak: AA, TRT Haber
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler