Bakü'nün Fatih'i: Nuri Killigil Paşa animasyonla
anlatıldı
Kafkas İslam Ordusu kumandanı, Bakü’nün
kurtarıcısı, Türk savunma sanayisinin kurucusu Nuri Killigil… Savunma Sanayii
Başkanlığı, Nuri Paşa’yı animasyon filmiyle andı.
Savunma Sanayii
Başkanlığı, Türk savunma sanayisine katkıda bulunan ve tarihe geçen işlere imza
atan isimleri yeni nesillere anlatmak için animasyonlarla Savunma Sanayii
Kahramanları Serisi hazırladı. Serinin ilk filminde Nuri Killigil'e yer
verildi.
Bir zamanlar Kafkas İslam Ordusu Komutanlığında Azerbaycan
Türkleriyle omuz omuza savaşan bu ismi yakından tanıyalım...
Tarihin gizli sayfalarında kalmış bir isim O... Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan'ın da sık gündeme getirmesiyle tanınan Nuri Killigil Paşa,
Azerbaycan halkı için Bakü'nün Fatih'i. Milli mücadelede görev almış azimli bir
asker, hem de bir silah fabrikatörü.
1890 yılında dünyaya gelen Killigil, uzun yıllar
Osmanlı ordusunda subay olarak görev yaptı, general rütbesiyle İstiklal
Mücadelesi'nde yerini aldı. Nuri Killigil aynı zamanda Enver Paşa'nın
kardeşi.
Killigil Paşa, İstanbul Sütlüce'de kurduğu silah
fabrikasıyla da milli savunma sanayisinin öncülerinden oldu. Sütlücede kurduğu
silah ve mühimmat fabrikasında uçak bombaları, top, havan, mermi üretti ve
ihraç etti.
Bu yerli ve milli
sanayi ürünleri, Türk savunma sanayisinin temelleri için çok önemli bir
girişimdi.
2 Mart 1949 günü
sahibi olduğu fabrikada sabotaj olduğu düşünülen bir patlamada 28 çalışanı ile
birlikte veda etmişti hayata Nuri Paşa.
Vücudu patlamadan 10 gün sonra Haliç'ten çıkarılan
Killigil Paşa, dönemin İstanbul müftüsünün "Vücut
tam bulunamadığı için cenaze namazı kılınmaz fetvası" nedeniyle cenaze
namazı kılınmadan toprağa verilmişti.
Killigil'in cenaze namazı, Edirnekapı Şehitliği'nde
bulunan mezarında ölümünden tam 67 yıl sonra kılındı.
Çünkü bu azimli asker, 1918'de Bakü'yü düşman
işgalinden kurtaran Kafkas İslam Ordusunun da kumandanıydı.
Azerbaycan Milletvekili Ganire Paşayeva, Nuri
Killigil hakkında konuştu:
"Nuri Paşa Azerbaycan Türkleri için çok büyük bir liderdir.
Osmanlı Devleti 1. Dünya Savaşı'nda yenilmişti ve çok zor günler geçiriyordu.
Buna rağmen Azerbaycan'a Nuri Paşa'nın başkanlığında Türk Kafkas İslam Ordusu
desteği geldi. Zor günler yaşamalarına rağmen Anadolu'daki insanımız
Azerbaycan'a yardıma geldi."10
gün sonra Haliç'ten çıkarılan Killigil Paşa, dönemin İstanbul müftüsünün "Vücut tam bulunamadığı için cenaze
namazı kılınmaz fetvası" nedeniyle cenaze namazı kılınmadan toprağa
verilmişti. Edirnekapı Şehitliği'nde bulunan mezarında ölümünden 67 yıl sonra
kılındı cenaze namazı.
Kardeş ülkeler: Azerbaycan ve
Türkiye
Paşayeva yıllarca Nuri Paşa'nın mezarını
aradıklarını söyledi.
"Bulduğumuzda mezarlığın yeniden onarılmasını ve üzerinde
Türk, Azerbaycan bayraklarının dalgalanmasını istedik. Genç nesillerin bu
kahramanı tanıması lazım. Bugün de bayraklar beraber dalgalanıyor. Ruhu şad
olur."
Kardeş ülkeler
Azerbaycan ve Türkiye, 'İki devlet bir millet' diyerek bugünlere geldi. Nuri
Paşa bu sevginin temellerini attı.
"Milletimizin kahraman
evladı Nuri Paşa"
Ganire Paşayeva, Nuri Paşa'yı hep sevgiyle
andıklarını anlattı:
"Nuri Paşa Azerbaycan'dan döndükten sonra da Azerbaycan için
Türkiyemiz için fedakarlıklar etmişti. İlk silah fabrikasını kurmuştu. Türk
dünyasının buna ne kadar ihtiyacı olduğunu biliyordu. Nuri Paşa her zaman
gönlümüzde yaşayacak. Türk dünyasının bütün insanlarının gönlünde yaşayacak.
Hiçbir zaman ölmeyecek. Milleti için hayatını feda eden insanlar hiçbir zaman
unutulmaz. Her bir Azerbaycan insanı 'Nur içinde yat Nuri Paşa. Seni hiçbir
zaman unutmayacağız, milletimizin kahraman evladı' diyerek saygıyla
anıyor."
Kaynak: Nurya Yardımcı /
TRT Haber
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler