Türk bilim insanları, "çok yüksek hassasiyetli radyasyon sensörü" geliştirdi
Bolu Abant İzzet
Baysal Üniversitesi Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve Araştırma
Merkezi, TÜBİTAK destekli proje kapsamında “çok yüksek hassasiyetli radyasyon
sensörü” geliştirdi.
Azerbaycan Cumhuriyeti Bilimi Geliştirme Kurumunun (SDF) da desteklediği çalışma
çerçevesinde geliştirilen sensör, nükleer uygulamalar, uzay teknolojisi,
savunma sanayi ve sağlık sektörü gibi birçok alanda radyasyon ölçümlerinin
hassas ve güvenli şekilde yapılmasına imkan sağlayacak.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı desteğiyle kurulan Nükleer
Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve Araştırma Merkezi
(NÜRDAM) müdürü Prof. Dr. Ercan Yılmaz, ulusal ve
uluslararası birçok bilimsel proje yürüttüklerini söyledi.
Bunlardan birinin, SDF
ile yürütülen TÜBİTAK destekli yüksek hassasiyete sahip foto diyot tabanlı
radyasyon sensörlerinin üretilmesi olduğunu aktaran Yılmaz, bununla ilgili
ilk çıktıların ortaya çıktığını kaydetti.
Yılmaz, piyasadakilerden farklı bir yapı elde
ettiklerini dile getirerek, "Bir
sensörün üzerinde yaklaşık 260 bin piksel var, bu şekilde hassasiyetini
artırmaktayız. Bu sensörlerin ölçebileceği nükleer radyasyon enerjisi alanını
çok geniş bir alana çekmekteyiz. 30 keV ile 4400 keV enerji aralığını çok yüksek bir hassasiyetle
ölçebilmekte." dedi.
"Modülün pek çok uygulama
alanı var"
Modülün pek çok uygulama alanı olduğunu anlatan
Yılmaz, şöyle devam etti: "Askeri
amaçlı, LİDAR (lazer darbeleri kullanılarak bir nesne veya bir yüzeyin
uzaklığını anlamaya yarayan teknoloji) sistemlerinin tespitinde
kullanılabilecek. LİDAR sistemlerinde hedefe kitlenmiş olan lazerin tespit
edilmesinde ve görevli olan askerin ya da sürücünün uyarılmasında çok önem arz
etmektedir.
Bu şekilde de uyarı
aldığında askerimiz hedefi şaşırtacaktır. Dolayısıyla lazerle kitlenen hedefe
maruz kalmayacaktır. Aynı zamanda nükleer santrallerde yine uyarı amaçlı
radyasyon sensörü olarak kullanılacak. Tıbbi anlamda dozimetri olarak
kullanılma imkanı da var. Sağlıkta kullanım alanı radyoterapi aslında,
özellikle kanser tedavisinde. Hastaya radyasyon uygulanırken
radyasyon miktarının önceden belirlenmesi, sistemin kalibre edilmesi, hastaya
uygulanan dozun tespit edilmesinde kullanılabilecek.
Aynı zamanda bu radyasyonu uygulayan kullanıcıların da güvenliği açısından kişisel dozimetri olarak da kullanılabilecek. Tamamen yerli imkanlarla üretmekte olduğumuz bu ürünü 5G teknolojisinde de kullanmayı planlıyoruz. Öte yandan otomotiv sektöründe son zamanlarda çip sıkıntısı nedeniyle otomobil firmaları üretimlerine ara vermekte ve yavaşlamakta. Burada üretmiş olduğumuz bu sensörler orada kullanım alanı bulacaktır. Fotodiyot olarak da doğrudan kullanılabilir çünkü çok yüksek bir hassasiyete sahip."
"Uzaya gönderilecek sistemlerde bu sensörler kullanım imkanı
bulacaktır"
Prof. Dr. Yılmaz, son yıllarda uzay teknolojisinde
yaşanan gelişmelere işaret ederek, "Uzaya
gönderilecek sistemlerde, roketlerde bu sensörler kullanım imkanı bulacaktır.
Uzaya giden sistemler üzerine düşen radyasyonların ölçülmesi önemli. Oradaki
elektronik sistemin açılıp kapanmasında, radyasyondan kaynaklanan hasarın
azaltılmasında modül görev yapacaktır. Bu modüllerin biri yurt dışından 300 ile
500 bin euro ödenerek alınmaktaydı. Bizim daha önceki üretmiş
olduğumuz radyasyon modüllerin halihazırda TÜBİTAK Uzay tarafından yerli
uydularımıza entegrasyonu tamamlandı. Yerli uydular bir yıl içerisinde
gönderildiğinde veriler de gelecek." diye konuştu.
Kaynak: AA, TRT
Haber
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler