DEPREM NEDİR ? VE DEPREME KARŞI ALINACAK TEDBİRLER NELERDİR?
DEPREM NEDİR?
Dünyanın
yapısı ile ilgili teoride magma üzerinde levhalar bulunur.Levkaların yanal
hareketi neticesinde deprem oluşur. Yanal Hareket sırasında ister,
istemez iki levha arasında sürtünme oluşur.Oluşan sürtünme etkisiyle levhalar
arasında kalan tepe, dağ yeryüzü yerinden oynar.Sürtünme etkisinin etkileşimi
ile bir enerji açığa çıkar. Açiğa çıkan bu enerjinin bir yerde kalması mümkün
olmayacağına dalgalar halinde yayılarak depreme sebep olur..Deprem dalgaları
yeryüzünde çatlaklar oluşturur. Çatlağın başladığı ve bittiği yerler arasındaki
çizgiye fay hattı denir.
Yap, boz oyunundaki
parçalara da benzetebiliriz. İlk başta hafif sarsıntı, uğultu olur. Sonrasında
ise birden şiddetlenir. Ülkemiz dünya risk haritasında da görüldüğü gibi büyük
bölümü deprem kuşağındadır. Ülkemiz bu yüzden büyük depremlerle karşılaşmıştır.
17 Ağustos 1999 da Marmara depremi 7,4 şiddetiyle çok yıkıcı olmuştur. Pek çok
kişi yaşamını yitirmiştir. Daha önce yaşanan Erzincan depreminden açtığı hasar
daha fazla olmuştur.
DEPREMİN ZARARLARI
Deprem sırasında tüneller, evler,
barajlar, köprüler, direkler, ağaçlar yıkılabilir. Deniz kıyısında olan yerler
su altında kalabilir. Bu yıkım eğitimi, sağlık hizmetini, ekonomiyi aksatır.
Evlerin yıkımı barınma sorunlarına yol açacaktır.
DEPREME KARŞI ALINACAK
TEDBİRLER
Depremin ne zaman olacağını
bilemeyiz. Deprem olmadan önce yapabileceğimiz, uygulanabilecek tedbirler
vardır. Deprem olmadan alınacak tedbirleri üç maddede açıklıyalım.
1-Deprem öncesi yapılacaklar
Deprem öncesi hiç kimsenin aklına
evinin sağlamlığı gelmez.Aslında en önemli olanlardan biri oturduğumuz binanın
depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol ettirmeliyiz. Gerekirse dayanıklı
hale getirilmelidir. Deprem öncesi evimizi incelemeliyiz.Depremde nereden
tahliye,çıkış yapılabileceği bilinmelidir. Ona göre çıkış planı yapmalıdır.
Depremde sırasında yıkılabilecek vitrin, kütüphane, dolap
sabitlenmelidir. Deprem öncesi bir çok evde hazır olmayan, yapılacaklardan en
önemlisi deprem çantası hazırlamak olacaktır. Çantaya radyo, düdük, ilk yardım
çantası, pilli fener, giyecek, içecek, yiyecek maddelerini yerleştirmeliyiz.
Deprem çantası kolay ulaşılabilecek bir yerde olmalıdır. Çocukların özellikle
evin gaz, su vanasını ve elektrik şalterinin yerini öğrenmeliyiz. Deprem
sırasında bunları kapatmalıyız.
2-Deprem anında yapılacaklar
Deprem olduğunda sakin olmalıyız.
Eğer ki deprem olduğunda okulda isek pencerelerden uzak durmalıyız. Sağlam
olduğunu bildiğimiz bir sıranın altına girmeliyiz. Ellerimizi başımızın üstünde
kilitliyerek dirseklerimiz arsına almalıyız. Deprem anında okulun dışında isek
binaya yaklaşmamalıyız. Güvenli açık bir alanda yere uzanmalı veya dizlerimizin
üzerine eğilmeliyiz.
Depremde, evde olursak hemen
sağlam bir masanın altına girmeliyiz. Depremde evde isek dışarı, Dışarıda isek
eve girmeye çalışmamalıyız. Evde isek kolay devrilecek eşyalardan uzak
durmalıyız. Deprem bitiminde asansörü kullanmayın. Merdivenleri kullanın.
Deprem anında dışarıda elektrik direklerinden, tellerinden, binalardan,
camlardan, yıkıntılardan uzak durun. Köprü, üst geçit, tünellerden uzak durun.
Binalardan gaz kaçağı olabileceğinden ateşle yaklaşmayın
Enkaz altında olursak önce paniğe
kapılmayalım. Sakin olalım. Kendimizi kontrol ederek çıkış yolu varsa hareket
etmeliyiz. Yaralı isek durumumuzu korumalıyız. Bulunduğumuz yeri belli
etmeliyiz. Bağırarak, düdük öttürerek, ses çıkararak yardım ekiplerini
çağırmalıyız.
3-Deprem sonrası yapılacaklar
Binalarda gaz, su vanalarını
kapatın. Elektrik şalterini kontrol edin. Ateşle binaya yaklaşmayın. Binalara
girmeyelim. Binada isek güvenli bir şekilde terk etmeliyiz. Evden ayrılırken
önceden hazırladığımız deprem çantasını almalıyız. Önceden kararlaştırdığımız
güvenli yerde aile bireyleriyle buluşmalıyız.
Deprem sonrası alt yapı
çökeceğinden telefonlar kullanılamaz hale gelir. Acil durumlarda kullanmayı
deneyin. Yetkililere ve kurtarma ekiplerine yardımcı olmalıyız. Yardım için
dağıtılan malzemeden ihtiyaç kadarı alınmalıdır.
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler