Türkiye’den Bir İlk: Elektronik Beton İzleme Sistemi
Son dönemde art arda gelen depremlerle yapıların sağlamlığı sorgulanmaya başlandı. Depreme karşı alınacak tedbirler ve yapılacak binalarda neler yapılacağı konuşuluyor. Kazgasa Avrasya İnşaat Mimarlık, Mühendislik ve Tasarım Proje Yarışmasında, 19 ülkeden 552 proje arasında “inovasyon” kategorisinde birincilik kazanan, Türkiye İnovasyon ve Başarı Ödülleri töreninde “Yılın e- dönüşüm projesi ödülüne layık görülen “, “Elektronik Beton İzleme Sistemi” (EBİS) projesi, Aralık 2018’den bu yana Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hayata geçirilmiş durumda. EBİS (Elektronik Beton İzleme Sistemi), betonun içinden sinyalle kalite bilgisini anlık paylaşan bir sistem. İlk olarak inşaat sırasında beton numuneleri alınıyor. Bu numunelerin içine çipler yerleştiriliyor. Beton numuneleri sadece bakanlıktan izin belgesi alan laboratuvarlarda değerlendiriliyor.
Çipler ise yapılan analizi anlık olarak merkeze aktarıyor, beton numunesi testlerinin dışarıdan müdahale olmaksızın yapılmasını ve denetlenmesini sağlıyor. Eğer betondan alınan örnekler şartları sağlamıyorsa, o inşaat hemen durdurulup, sonrasında inşaattan karot ismi verilen numune alınarak deneye tabi tutuluyor. Bu durumda da olumsuz sonuç alınması durumunda inşaat veya ilgili kısım yıkılıp yeniden yapılması dahil olmak üzere farklı yaptırımlar uygulanıyor. EBİS’in mobil ve web tabanlı iki yazılımı ve sistem için özel üretilen dünyada eşi olmayan beton kırım cihazı ile çok farklı bilgiler rahatlıkla elde edilebiliyor. Merkeze gönderilen bilgiler arasında hangi inşaatta hangi sınıf betonun kullanıldığı, bu betonun hangi beton mikserinden, hangi gün ve saatte alındığı, deneyler için kaç numune hazırlandığı, deneylerin hangi laboratuvarda kim tarafından gerçekleştirildiği gibi hususlar yer alıyor.
EBİS sayesinde beton dökümüne yapı denetim görevlilerinin iştirak edip etmediği, numunelerin belirlenen sürelerde uygun koşullarda bekletilip bekletilmediği gibi adımlar da dışarıdan müdahale olmaksızın eksiksiz bir şekilde denetleniyor. EBİS, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından faal olarak kullanılmaya başlandıktan sonra 58 bin 7784 inşaattan 3 milyon 748 bin 66 adet taze beton numunesi alındı ve incelemeye tabi tutuldu. Bakanlığa bağlı 81 ilde Türkiye genelinde izin belgeli 319 aktif özel laboratuvarlar bulunuyor. Sistemin uygulamaya başlanılmasına kadar geçen bir yıllık süreçte bu laboratuvarlara beton test cihazları, ısı sensörleri, sistemde kullanılan tüm donanım ve ekipmanlar ücretsiz olarak temin edilerek kurulumu yapıldı.
Beton denetimi açısından çok önemli olan “Elektronik beton izleme sistemi”, dünya genelinde ilk olarak Türkiye’de uygulanmaya başlandı. Fikri mülkiyet hakları Çevre ve Şehircilik bakanlığına ait olan bu proje, ülkemizde bu zamana kadar üretimi olmayan RFID etiketleri (Çip) üretimi için yerli ve milli üretim seferberliğine katkıda bulunuyor. Deprem kuşağında olmamız hasebiyle sistem ile beraber alınan bilgiler doğrultusunda veri bankası oluşturuluyor. Yurt dışından da ilgi gören sistemin ihracı için KKTC ve Azerbaycan ile görüşmeler yapılırken, EBİS’in iki ülkeye kurulum çalışmaları başladı. Proje, Türkiye ile Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Romanya arasında imzalanan Karma Ekonomik Komisyonu Protokollerinde de kendisine yer buldu ve bu ülkelerde kullanımı planlandı.
RFID etiketler, bir yıllık AR-GE çalışmasından sonra birçok sektörde kullanım yeri bulunurken, Türkiye’de üretimi olmayan RFID etiketler, proje kapsamında Savunma Sanayi Başkanlığının bilgi birikiminde ASELSANNET ile yüzde 100 yerli ve milli olarak üretimi yapıldı. Yüzde 100 yerli ve milli olarak üretilen beton kırım cihazı; RFID Okuyucular, IP Kameralar, Mini PC, GSM Modern, Kesintisiz Güç Kaynağı ve Akıllı Kilit gibi özellikleri ile dünyada bir ilk olma özelliğine sahip. Elektronik beton izleme sistemiyle yapılan binalar depreme karşı daha dayanıklı olacak.
Kaynak: TRT Haber/ Sertaç Aksan
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler