Ailede Görgü Kuralları

 Yazar: Hamza Aslan

Ailede Görgü Kuralları

Görgü kuralları her topluma göre değişir. Görgü kurallarının oluşumuda toplumun içinde bulunduğu, inanç, maneviyat, örf, adet ve gelenekleri, eğitim durumları gibi faktörlerin etkisinde değişiklikler gösterebilir. Yani dünyada her toplumun bir görgü kuralı vardır. Bu görgü kuralları zaman içinde teknolojik etkenler, başka toplumların etkisinde kalarak değişime uğrayabilir.

Görgüden amaç, toplum içinde, insan ilişkilerinde olgun, ahenk içinde, medeni davranışların sergilenmesi, dolayısıyla huzurun temin edilmesidir. Görgü kuralları topluma öyle yansımıştır ki, günlük yaşamda bir nizam ve düzene sebep olacaktır. Türk milletine tarihsel olarak baktığımızda Müslüman olmadan önce de toplum düzeninde görgü kuralları onlar için önemliydi. Yerleşik düzene geçilmediğinden, obalar halinde, göçebe bir hayat sürmelerine rağmen, beşeri ilişkilerinde görgü kuralları mevcuttu, herkes uymak zorunda, yazıya dökülmemiş yasa gibi uymayanlar cezalandırılırdı.

İslamiyetin kabulünden sonra ise görgü kuralları, dinimize uygun olarak tekrar şekillemiştir. Uygun olanlar dinimizin verdiği kuvvetle pekiştirilmiştir. Uygun olmayanlar atılmıştır. Bu görgü kuralları sayesinde toplumumuz huzurlu ve ahenkli bir hayat sürmüştür. Çocuklarımıza aileler olarak öğretmeye çalıştığımız bu görgü kuralları dinimize uygun olmakla beraber, asırlar öncesinden gelmektedir.

Görgü kurallarından kısaca bahsedersek; Türk aile yapısında evin reisi babadır. Aile bireyleri babanın verdiği kararlara uymak durumundadır. Anne ailede ayrı bir yeri olan, saygı gören, evin iç düzenini sağlamasıyla ailenin en önemli bireyidir. Çocuklara, daima şefkatle yaklaşılır, iyi yetişmeleri, terbiye ve eğitimlerine önem verilir. Ailede dede ve nineler beraber kalıyorsa onların söz hakkının önceliği vardır. Görgü kurallarının ana esasını büyüğe saygı, küçüğe sevgi teşkil eder. Aslında bütün görgü kurallarının temelinde bu vardır.

Aile içinde, evde küçükler büyüklerin yanında edepli ve saygılı bir şekilde oturur. Büyüklerin sözünü karışmazlar, lüzumsuz konuşmazlar, kendilerine hitap edildiğinde “ Buyurun efendim” diye karşılık verip, kendilerini ifade etmesi gerektiğinde de konuşurlar. Anne, babanın yatak odalarına rast gele değil, izin alarak girerler. Abi, abla, kardeşlerine karşı sorumluluk hissederler.Büyükler, küçüklere sevgiyle, küçüklerde, büyüklere saygıyla yaklaşır. Kardeşler arasında bağlılık vardır. Çocukların arasında saygı ve sevgi vardır. Çocuklar birbirlerinin eşyalarını, oyuncaklarını izinsiz olarak kullanmazlar. Kimse, kimseye rahatsızlık vermez, gürültü, patırtı yapmazdı.

Bir arkadaşına, komşuya, akrabaya misafirliğe gitmeden ev sahibine haber verilir. Haber verildiği gibi, belirtilen saatte gidilir. Misafirliğe gidilecek evin kapısına gidildiğinde, kapının ziline basılır. Bir dakika beklenir, açılmazsa sonra ikinci defa zile basılır, bir dakika beklenir, açılmazsa üçüncü defa zile basılır. Yine de ses çıkmazsa dört rekat namaz kılacak kadar biraz bekleyip sonra gitmek gerekir. Kapı açılırsa, eve hürmetle girilir. Ev sahibinin buyur ettiği yere oturulur. Ev sahibinden izinsiz evdeki eşya, kitap kullanılmaz. Ev sahibinin ikram ettiği kabul edilir. Sohbet edilir, hali, hatırı sorulur. Sevincide, üzüntüsü gerekiyorsa paylaşılıp ortak olunur. Ev sahibine  eviyle, eşyalarıyla, mobilyası ile ilgili eleştiri, tenkit yapması uygun değildir. Giderken izin isteyip, helallik alınıp, teşekkür edilir. Ayrılırken de “bize de buyrun” denilir. Aile için, toplum için, çocuklarımıza görgü kurallarımızı öğretmeliyiz. Ailede görgü kurallarını öğretmek, çocuk terbiyesi kadar önemlidir.              

             

• Tweetle
• Paylaş
• Paylaş
• Paylaş
• Paylaş

Benzer Yayınlar