Sosyal Kredi Sistemi Nedir?

İbrahim Öztürk



Sosyal kredi sistemini ilk ortaya çıkaran Charles Booth, 19. Yüzyılın sonlarında İngiltere’de bir çalışma yapar. Londra’da yaptığı çalışma işçi sınıfının ekonomik ve sosyal şartları üzerinedir. İşçi sınıfının alım gücüne yardımcı olacak sosyal kredi sistemi fikrini ortaya atar. Aslında bu fikir işçilere yardımı, onlara alım gücü sunmayı hedeflese de, temelinde bir tüketici kesiminin oluşturulması fikri yatar.

George Orwell’in 1949 yılında yayınlanan ve kısa sürede kült bir eser olan “1984 kitabında” anlatılanlar gerçek mi oluyor? George Orwell’in romanında okuduklarımız sanki Çin’de uygulamaya konulmuş gibi görünüyor. Çin’de başlayan Sosyal kredi sistemi nedir? 2014 yılında uygulamaya konulan sosyal kredi sistemi sayesinde Çin vatandaşlarını dijital platformda izlemeye başladı. Yapılan izlemeye göre de puanlama sistemini uyguluyor ve sistem sadece sosyal medyada, e-mail hesapları, kişiye özel dijital platformlardaki takibin dışında aldığı trafik cezaları gibi bir çok konu da izleme yapıyor.

Nüfus bakımından da dünyanın en büyük ülkesinde acaba yeni bir dünya tasarımı üzerine çalışma mı yapılıyor? Sosyal kredi sistemi; bağımsız düşünce, özgür düşünen insanın olmasını istemiyor. Yaptığınız bir aramada” Tibet- bağımsızlık, ya da Tiananmen” kelimeleri kullanarak yapacağınız arama başınızın belaya girme durumu ile karşı karşıya kalma demektir. Puanlama sisteminin sonucunda size yansımalar ne olacak? Puanlama sistemi her şeyi etkiliyor. İş yerinde terfi almadan düşük faizli kredi kullanmaya kadar her şey puana bağlı olacak. Çin yaptığı bu sistemle vatandaşını iyi, kötü ayrımıyla ayrıştırma uygulamış oluyor.


Skynet uygulaması ile dakikada 3 milyar insanın yüz taraması yapılıyor. Bu demek oluyor ki, sokaklarda yürüyen, şehirde dolaşan bir insanın yerinin bulunması en fazla beş dakika sürecek. Bu sistem sayesinde, her insan, her şehir, her yerleşim birimi tam kontrol edilecek. Acaba böyle bir ortamda özgür düşünce olabilir mi? Sosyal kredi sistemi kullanılırken birazda kullanım amacı, niyete bağlı değişecek, suçluyu yakalama da iyi, insanlara özgür düşünmeye set çekmesi yönüyle de kötü durmaktadır. Bu durum demokrasi için ne kadar iyi olur? Dünyanın hızla Endüstri 4.0 uygulamalarına geçerken geleceğin sosyal, siyasi ve ekonomik şartlarının etkilenmesi kaçınılmazdır. Çin’deki uygulamayla bir yerde insanlığa, teknolojiyle format atılıyor diyebiliriz.                         


Sonraki
Önceki Konu
Önceki
Sonraki Konu »