Yazar: Hamza Aslan
Osmanlıca
denince bilinmediği için farklı bir dil gibi algılanır. Aslında Osmanlıca,
Türkçenin tam da kendisidir. Yani bu bölgede yaşayan Türklerin ana dili hatta
ata lisanıdır. Bu gün ki Türkçeden tek farkını harflerinin değişimi olarak
açıklayabiliriz. Tabi bununda yanında şu an dilimize giren fazlaca bulunan
uydurukça kelimelerin Osmanlıca da bulunmamasıdır.
Tarihsel olarak bir yolculuğa çıkacak olursak Türkler
Müslüman olmadan önce iki çeşit alfabe kullanmış. Kullandıkları alfabeden
birisi 38 harfli Göktürk alfabesi,
diğeri de Uygurlar tarafından
kullanılan 16 harflik alfabedir.
Göktürk alfabesi sağdan sola doğru yazılarak kullanılır. Orhun anıtları veya kitabeleri de bu alfabe ile yazılmıştır. Göktürk alfabesi bir yerde milli bir
alfabedir. Talas vadisinde bir taş üzerine bir Türk köylüsünün yazdığı kitabe günümüze
kadar ulaşmıştır. Bu durum göstermektedir ki alfabeyi elit kesimden halkın en
alt kısmına kadar herkesin kullandığı bu kitabeden anlaşılmaktadır.
Yerleşik hayata Uygurlar daha önce geçmiştir. 16 harflik Uygur
alfabesi Göktürk alfabesi kadar gelişmemiş olmasına rağmen yerleşik hayata
erken geçip matbayı kullanmalarından olayı bu alfabe ile yazılan çok sayıdaki
eserler günümüze kadar ulaşmıştır.
Dil
Grupları
Dünyadaki dil gruplarına bakacak olursak beş bölüm olarak
sıralayabiliriz:
1- Hint-
Avrupa dil grubu (İran, Afgan, Hindistan, Slav diller, Roman dilleri, Cermen
dilleri)
2- Hami-Sami
dil grubu (Eski Mısır dili, Libya-berber, Arapça,
İbranice)
3- Bantu
(Orta ve Güney Afrika da yaşayan 400den fazla kabilelerin dili)
4- Çin-Tibet
(Çince, Tibetçe, Vietnamca, Birmanca)
5- Ural-Altay (Türkçe, Moğolca, Japonca, Korece, Macarca, Fince)
Orhun kitabesi'nde Göktürk yazısı
Türkçe
Ural-Altay dil grubuna ait olsa da Türkler Müslüman olduktan sonra Sami dil
grubuna ait olan Arab İslam yazısını kullanmaya başlamışlardır. Türkler Arapçayı dillerine adapte etmeyi
bildiler. Arapçada bulunmayan pe,
çe, je harfleri Türkçede mevcuttur. Türkçenin kullanımına, Arapça yapılan
adapte ile doğru şekilde kullanım imkanı verdiği görülmüştür. Bunun adı da
Osmanlıca olmuştur. Osmanlıca mı?
Türkçe mi? Arasındaki fark nedir? Sorusunun cevabı yukarıda anlatıldığı gibi bu
gün kullanılan lisandan tek farkı harfleridir.
1
Kasım 1928 tarihli 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkındaki
Kanun,Arap alfabesi denilerek bin yıldır kullanılan Türk harfleri yasaklanmıştır. Bu
kanunla beraber Göktürk harfleri veya Uygur harfleri mi kabul edilmiştir. Ne
yazık ki Türk milletinin kendi isteğiyle kullandığı, benimsediği Osmanlıca bir
gecede kaldırıldı. Yerine halkımızın küçümsediği
kilise harfleri dediği Latin harfleri bir gecede Türk harfleri kabul
edilmiştir. Yaşlılarımız Osmanlıcaya sahip çıkıp bu Arap-İslam yazısına Eski Türkçe derlerdi.
Osmanlılarda öyle
söylendiği gibi okur-yazarlık çok düşük değildi. Çünkü her köy ve mahallelerde
bir hoca, bir ilk mektep bulunurdu. İlk mektepte eğitim mecburidir.
Osmanlıcanın gözleri yormamasından dolayı eskilerden gözlük takan sayısı azdı. Sağdan
sola yazılması, okunması ayrıca insan dengesine uygun olduğunu gösterir. Bir çok alfabe
ve dillerde yazım şekli hep sağdan soladır. İbranice, Süryanice, Göktürkçe,
Uygur, Japon, Çin alfabeleri gibi bir çok alfabe de sağdan sola yazılır. Sanata
uygun olması, kolay not tutma gibi bir çok avantaja sahiptir.
Bin yıldır kullanılan ve
milletimiz tarafından benimsenen Arap harfleri ile yazılan Osmanlıca yani Türkçe
niçin bir gecede kaldırılıp yerine Latin harflerine geçilmiştir. Bu sorunun
cevabını İsmet İnönü’nün hatıralarında (II/223) de diyor ki:” Harf inkilabının tek maksadı okuma yazmanın yaygınlaştırılmasını
temin etmek değildir. Yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak, Arap-İslam
dünyası ile bağlarını koparmak ve dinin cemiyetin üzerindeki tesirini
zayıflatmaktı. Yeni nesiller eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan
eserleri de biz kontrol edecektik. Dini eserleri eski yazı ile yazılmış
olduğundan okunmayacak, dinin cemiyet üzerindeki tesiri azalacaktı.” Görüldüğü niyet başkadır. Gerçek amaç ismet İnönü tarafından hatıralarında anlatılmıştır.
Sakarya Türküsü (Osmanlıca)
Bir
gecede Latin alfabesine geçilerek okuma yazma bilenler cahil kabul edilmiş.
Dünyada kaç tane millet vardır ki dedesinin mezar taşını okuyamayan, bıraktığı
hazine değerindeki eserlerini, kitaplarını okuyamaz.
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler