Yazar: Hamza Aslan
Camiden çıkarken sağlı, sollu,
sıralanan belki de her Cuma çıkışı gördüğüm kadrolu çalışan gibi dilenciler
aklıma sadaka taşlarını getirdi. Daha önce İzmir de iki çeşmelikteki natürizade
camisinde sadaka taşı görmüştüm. Yaklaşık bir insan boyunda üst kısımda bir el
girecek kadar oyuk bulunan bir taştı. Ecdadımız sosyal adaleti kurduğu
vakıflarla çözmüş. Sadaka ve zekat da sosyal adaletin bir parçası olmuş. Paraya
acil ihtiyacı olan, kimseden isteyemeyen bir fakir sadaka taşından ihtiyacı
kadarını alırmış. Osmanlıda İnsanların dilenmesine gerek yokmuş. Zenginler çok
duyarlı olduğundan, dinimizin sadakaya, zekat’a verdiği önemden dolayı sınıflar
arası gelir dağılımı eşitsizlik önlenmiştir.
Peygamber efendimizin buyurduğu
gibi “ Hastalarınızı sadakayla tedavi edin. Sadaka her hastalığı ve belayı
defeder” hadis-i şerifince sadaka bizim için çok değerli olmuştur. Müslüman’ın
çok önem verdiği Allah rızası da etkili olmuştur. “Sırf Allah rızası için
sadaka verene kıyamette Allahüteala ey kulum sen benim rızamı gözettin, ben de seni
hakir etmem. Ve vücudunu cehenneme haram kılarım. Haydi cennete istediğin
kapıdan gir buyurur” hadisi şerifinin müjdesine kavuşmak için sadaka,
zekat, sadakayı cariyeye (cami, yol, köprü, çeşme gibi hayırlı eser) çok
önem verilmiştir.
Sadakayı verirken, verenin
kibirlenmemesi, alanın incinmemesi için sadaka taşları kuytu tenha yerlere
konulmuştur. Gece geç vakit zenginler sadaka taşlarına para bırakırlardı.
İhtiyaç sahibi, fakir sadaka taşından ihtiyacı kadarını alırdı. Kültürel zenginlik,
yardımlaşma kültüründeki inceliği idrak etmek önemlidir. Zengin fakiri
görmüyor, görse belki mahçubiyet yaşayacak. Zenginde kibirlenme, gururlanma ya
da yanlış anlama olacak. Aslında Allah rızası gözetildiği için veren zengini,
alan fakir görmüyor. Fakirde sadece ihtiyacı kadarını alıyor. Fakir olandaki
tokgözlülüğü müşahade ediyoruz.
Günümüzde sadaka taşları bazı
illerimiz de kullanılmasa da tarihi eser olarak mevcudiyetini koruyor.
Ecdadımızın ne kadar asil ve aziz
olduğunu gösteriyor. Sadakayı dinimizde sadece maddi olarak düşünmeyin. Hadisi
şeriflerde belirtildiği gibi ilim yaymak, aç bir canlıyı doyurmak, iki kişinin
arasını bulmak, selam vermek, susayana su vermek gibi güzel hasletler
sadakadır. Güler yüzlü olmak da sadakadır. Sadaka taşları kullanımı bitsede
aziz milletimizin yardımlaşma kültürü devam etmektedir.
Mazlum coğrafyadaki Müslüman
kardeşlerimize camilerde toplanan yardımlarda bu gayreti görüyoruz. Vakıflar
aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine ulaşılmaya çalışılıyor. Gönül ister ki sadaka
taşlarını tekrar faaliyete geçirebilsekte, cami önlerindeki kadrolu dilenciler,
dilenmeyi bırakıp hayırlı bir iş ile uğraşsalar diye düşünmeden edemiyoruz.
Kod ÇeviriciKod Çevirici EmojilerEmojiler